ABD'nin manevi veya askeri desteği olmadan Irak Kürdistanı kaybedilmiş olacaktır Lionel Beehner*/Zaxo / Bir Amerikalı olarak Türkiye ile Irak Kürdistanı arasında mekik dokumanın hem iyi hem de kötü yönleri var: Bu işin güzel yanı, Müslüman dünyanın en Amerikan yanlısı iki ülkesi arasındaki sınırı geçmeniz ve kötü yanıysa ABD'nin taraflar arasındaki gerginliği gidermek adına yeterli çabada bulunmamış olmasıdır. Eğer savaş çıkarsa Washington böyle eli kolu bağlı oturduğuna pişmanlık duyabilir. Gelin açık olalım: Irak'ın kuzey cephesinde yaşanacak bir çatışma, ABD için felaket olacaktır zira böyle bir çatışma, Irak'ta az da olsa istikrara sahip olan bir bölgeyi istikrarsızlığa sürükleyebilir. Sınır ötesi gerginlik, Kürdistan İşçi Partisi (PKK) güçlerinin Irak Kürdistanı'nda bulunmasından ve bölgesel hükümetin bu güçleri ortadan kaldırmaktaki isteksizliğinden kaynaklanıyor. PKK, bağımsızlık için yıllardır mücadele veren Kürd gerillaların uzantısı olan bir örgüt. PKK Türkiye-Irak sınırında konuşlanmış durumda ve bölgedeki Kürdlerin çoğu örgütün şiddete dayalı eylemlerini kınıyor. ABD'nin Tutumu Başkan Bush, iki ABD müttefiki arasında kalmanın sıkıntısını yaşıyor olabilir. Taraflardan birini kızdırmanın endişesiyle de sadece PKK'yi terörist bir örgüt olarak adlandırmayı, Türkiye ile daha fazla istihbarat paylaşımını ve sorunun çözümleneceğini ummayı tercih etti. Burada sıkıntı olan sorunun dışarıdan (Amerika'dan) yardım gelmeksizin çözümlenemeyecek olmasıdır. Kürdistan'ın ABD temsilcisi Qubad Talabani'nin Chicago Tribune'e geçenlerde söylediği gibi: "Bu bir aşk üçgeni." Yine de ABD Başkanı askerlerini ülkenin diğer bölgelerine kaydırmaya isteksiz. Benim sorum şu: Neden olmasın? Kürdistan Irak'ta ABD askerlerinin çiçekler ve çikolatalarla karşılandığı tek bölge. Zaxo kentinde bir Kürd berbere New York'tan geldiğimi söylediğimde beni gerçekten de içtenlikle kucakladı. Dahası, Bağdat'ta işler yoluna girdiğinde Kürdistan'a ABD güçlerinin "yerleştirileceğine" dair söylentiler dolaşıyor. Richard Holbrooke gibi bazı önemli dış politika düşünürlerinin de savunduğu gibi neden daha önce asker gönderilmesin? Hem ABD hem de Peşmerge güçlerinin bölgede olması Türkiye'nin olası işgalini engelleyebilir ve Kürd hükümetine PKK'nin bölgeden çıkarılmasında yardımcı olabilir. Şüphesiz bu tam anlamıyla bir çözüm olmayacaktır, ancak her iki tarafın da isteyeceği bir şey olacak gibi görünmektedir. PKK liderleri de barıştan yana olduklarını ima ettiler. Hatta iyi niyet gösterisi olarak rehin aldıkları sekiz askeri de serbest bıraktılar. Türkler ise, sadece ABD-Türkiye ilişkilerini zora sokmaktan veya Avrupa Birliği'ne katılım şansını zedelemekten değil, PKK'yi yenilgiye uğratamamaktan duyduğu endişe nedeniyle de eline silah almaya pek yanaşmıyor. Kandil dağlarının sarp zirveleri Normandiya kumsallarına kesinlikle benzemiyor. Türkiye'nin PKK asilerini buradan atmaya yönelik daha önceki girişimleri başarısızlığa uğramıştı. Kerkük Meselesi Washington'un isteğinin tersine sınır ötesi gerginliğin kısa süre içerisinde yatışması (özellikle de Kürdlerin "Kudüsümüz" diye adlandırdıkları petrol zengini Kerkük'ün akıbetine ilişkin referandum tarihi yaklaşırken) muhtemel değil. Türkler, Kürdlerin kontrolündeki Kerkük'ün, daha fazla bağımsızlığa yönelik geri dönüşü olmayan bir yola girilmesini alevlendirebileceğinden endişe duyuyor. Kerkük Kürtlerin eline geçerse kuzeyde ABD askerleri barışın korunmasına yardımcı olabilir. ABD askerlerinin Kürdistan'a yönlendirilmesinin karşı argümanı ise onlara her yerde ihtiyaç olduğu yönünde. Bu arada ABD'deki böyle bir göreve karşı siyasi baskıdan söz etmeye gerek yok. Ancak burada konuşlanacak ABD askerleri tam anlamıyla güvende olacak, muharebe görevi üstlenmeyecek. Böylesi bir hareket ayrıca ABD'nin, bağımsız bir ülke önerisinde bulunmaksızın, Kürdistan'daki demokratik başarıları pekiştirmeye yönelik kararlılığı için de bir işaret olacaktır. Ancak Amerika neden Kürdistan için endişelensin ki? Çünkü burada barış olmadan Orta Doğu'da demokrasinin geliştirilmesine yönelik deneyimlerimiz bir hiç olacaktır. Aynı şekilde ABD'nin manevi veya askeri desteği olmadan Irak Kürdistanı kaybedilmiş olacaktır. Bölge daha büyük bir egemenlik düşüncesine düşman ve kendi içlerindeki Kürd azınlığın ayaklanmasından endişe duyan ülkelerle çevrili. Kürdistan Orta Doğu'nun kalbinde demokrasiyi yerleştirmeye yönelik arzuları olan güvenli, modern ve yatırıma açık bir yer. Irak Savaşının öncelikli amacı da bu değil miydi? Eğer öyleyse ABD askerlerini burada tutmaya değer. Türkiye'nin nefesi Kürdlerin ensesinde oldukça, geç kalmaktansa erken olması daha iyidir. USA Today gazetesi 21 Kasım 2007/Hazırlayan: Kaya Vural
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 Yorum:
Post a Comment