'70 yıl sonra Dersim 1938'

'En kapsamlı jenosit Dersim'de uygulandı'
Avrupa Parlamentosu'nda gerçekleşen '70 yıl sonra Dersim 1938' konferansı sonuç bildirgesinde Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı jenosidinin 1937-38'de Dersim'de uygulandığı kaydedildi.
Dersim Katliamı 70. yılında Avrupa Parlamentosu'nda düzenlenen bir konferansla anıldı. Konferansa DTP Dersim Milletvekili Şerafettin Halis, Dersim Belediye Başkanı Songül Abdil Erol, Dersim Yeniden İnşa Derneği Başkanı Süleyman Ateş ve Die Linke (Sol Parti) Avrupa Parlamentosu Milletvekili Feleknas Uca katıldı.
Türkiye tarihiyle yüzleşmeli
Türkiye'nin engellemelerine rağmen gerçekleşen konferansta Türkiye'nin tarihine ışık tutuldu ve günümüzde Kürt sorunu tartışıldı. Konferans sonuç bildirgesinde Türkiye'nin, çağdaş, demokratik kriterlere ulaşması için öncelikle geçmiş tarihiyle yüzleşmesi gerektiğinin altı çizilerek, 'Avrupa Birliğine üye olmak isteyen, dünya barışına hizmet etme iddiasında olan Türkiye'nin öncelikle kendi iç barışını sağlaması, demokratik, çoğulcu ve insan haklarına saygıyı esas alan bir politika izlemesi, kendisinden beklenen en asgari tutumdur' denildi.
Dersim'de soykırım yaşandığının kaydedildiği sonuç bildirgesinde, 'Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı jenosidi 1937-38'de Dersim'de uygulandı. 1935'te çıkarılan 37 maddelik 'Tunceli Kanunu”, on yıllar sonra kimsen açılan Genelkurmay belgeleri, Meclis konuşma tutanakları, 4 Mayıs 1937'de Bakanlar Kurulu'nun aldığı karar ve döneme ait çeşitli resmi belgeler, tanık ve mağdurların anlatımları bu jenosidi kanıtlamaktadır' ifadeleri kullanıldı.
Seyit Rıza ve diğerleri nerede?
Sonuç bildirgesine göre 70 yıl sonra Dersim Konferansı katılımcıları şu taleplerde bulundu:

•  
  Terkiye Cumhuriyeti Devleti kendi tarihiyle yüzleşmeli, jenosit mağdurlarına karşı uluslararası hukuktan doğan sorumluluklarını yerine getirmelidir.
• 
  17 Kasım 1937'de Elazığ'da idam edilen Seyit Rıza, oğlu ve diğer Derimliler basta olmak üzere, mezar yerleri bilinmeyen kimsilerin cesetlerine ne yapıldığı açıklığa kavuşturulmalı, ailecelerine bilgi verilmelidir.
• 
  Jenosit sırasında askerler tarafından kaçırılan ve kendilerinden bir daha haber alınamayan çocukların akıbetleri açıklığa kavuşturulmalıdır.
• 
  Türkiye, AB ülkeleri, ABD ve Rusya Federasyonu'nun elinde bulunan Dersim Jenosidine ilişkin tüm arşivler kamuoyuna açılmalıdır.
• 
  Dil, kültür, inanç ve kimlik alanında yapılmış tahribatın etkisini azaltabilmek amacıyla özel bir rehabilitasyon programı uygulanmalıdır.
• 
  Bölgeyi insansızlaştırma ve yasanmaz bir hale getirmeyi amaçlayan barajların yapımı derhal durdurulmalı, doğaya zehir saçan siyanürlü altın isletmesi kapatılmalı, doğanın korunmasına donuk önlemler alınmalıdır.
• 
  Dersim Jenosidinin unutulmaması, gerçeklerin tüm çıplaklığıyla ortaya çıkması için basta AB olmak üzere ilgili tüm kurumlar Türkiye nezdinde girişimlerde bulunmalıdır.ANF