Erdoğan Sünni ve Şiileri Kürtlere karşı ortak cepheye zorladı

Federal Irak Devlet Başkanlığı Konseyi, Kürdistan İttifak Listesi'nin parlamentoyu terk etmesine rağmen kabul edilen yerel seçim yasasını redetti. Ancak Devlet Başkanı Celal Talabani ve FKB Başbakanı Neçirvan Barzani, Kürtlerin tepkisini çekti. Yerel seçimleri destekleyen ABD, yıl sonundan önce seçimlerin olmasını istedi.
Irak'ta erken seçim yasasının kriz yaratması üzerine yasanın çıkması için çabalayan Devlet Başkanı Celal Talabani çarketti. Devlet Başkanlığı Konseyi'nin yerel seçim yasasını reddettiği ve yasanın yeniden oylamaya sunmak için parlamentoya geri gönderilmesini istediği kaydedildi. Başkanlık Konseyi Talabani ve Yardımcıları Sünni Tarık el-Haşimi ile Şii Adıl Abdulmehdi'den oluşuyor.
Meclis'teki oylamanın Başbakanı Tayyip Erdoğan'ın Bağdat ziyaretinden sonra gelmesi dikkat çekerken, siyasi gözlemciler Türkiye ve Suudi Arabistan'ın girişimleri sonucu Sünni Uyum Cephesi'nin de Meclis'e geri döndüğünü ve Kürtlerin iktidarsız bırakılmasının amaçlandığını kaydediyor. Kürt parlamentosuna yakın kaynaklar Erdoğan'ın Sünni ve Şiileri Kürtlere karşı ortak cephe zorladığını ve bu konuda her türlü yardım sözü verdiği belirtiyor. Kürtler 140. Madde'nin yerine getirilmesini beklerken Kerkük için seçim öngörülmesi tepkiye yol açtı. Parlamentonun seçim yasasını kabul etmeyen Kürtler arasında ise özellikle ikili oynayan Talabani ve Neçirvan Barzani'ye yönelik öfke var. Kerkük'ün bu duruma gelmesinden Talabani sorumlu tutuluyor. Örneğin Türkmenler ve Irak Devlet Başkanı Celal Talabani arasında yapılan toplantılarda Talabani, Türkiye'nin de Kerkük konusundaki taleplerini kabul etmişti. Türkmenler taleplerin kabul edilmemesi halinde seçimleri boykot edecekleri tehdidinde bulunmuştu. Adını vermek istemeyen bir siyasi gözlemci Talabani'nin yine hiç güvence almadan Kürtler aleyhine olan birçok öneriye evet dediği tepkisinde bulundu. Alınan karara göre Kerkük Meclisi'nde Kürtlere yüzde 32, Türkmenlere yüzde 32, Araplara yüzde 32 ve Asuri-Keldanilere ise yüzde 4 oranında yer verilecekti. Talabani şimdi her ne kadar sözlerinin yanlış anlaşıldığı yolunda açıklamalarda bulunsa da Araplar ve Türkmenler de bu sözden yola çıkarak Irak Parlamentosu'nda bunun yasal bir çerçeveye kavuşturulmasını ve bu doğrultuda seçimlerin yapılmasını istiyor.
ABD uyardı Talabani'nin tartışmalı seçim yasasını veto etmesi ardından Washington'dan uyarı geldi. Seçimlerin yıl sonundan önce olması için baskı uygulayan Beyaz Saray'ın Sözcüsü Dana Perino, 'Iraklıların yıl sonuna kadar yerel seçimleri yapmak istediğini' savunarak 'Bunun önemli olduğunu düşünüyoruz. Yerel seçimlerin olmasının Irak'taki gruplar arasında uzlaşmaya katkı sunacağını düşünüyoruz. Iraklılar farklı partiler arsındaki gerilimi biliyor, tıpkı bizim burada olduğu gibi veya diğer demokrasilerde olduğu gibi' dedi. Iraklıları bu sorunlarını aşmaya çalıştıklarını ifade eden Beyaz Saray Sözcüsü, ancak çözülmesi için de yapacak daha çok şey olduğunu kabul etti.
Yasa ne diyor? Yasa 140 vekilin katıldığı oylamada 127 oyla yasa kabul edilmişti. Yasa, Süleymaniye, Hewler ve Duhok hariç tüm bölgelerde seçimlerin yapılmasını öngörüyor. Ancak Araplar, Türkmenler ve bazı Şii gruplar Kerkük seçimlerinin diğer yerlerden farklı özgün seçime gitmesini istiyor.
Yasada referandum krizi yaşanan Kerkük'e ilişkin de bir karar alınmıştı. Buna göre Kürt İttifakı Listesinin onayı olamadan Kerkük yerel meclisindeki sandalyelerin Arap, Kürt ve Türkmenler arasında eşit paylaşımı kararlaştırılmıştı. Kürtler ise Kerkük'ün Kürdistan bölgesine bağlanmasını istiyor ve Anayasa'daki 140. maddenin uygulanmasını talep ediyorlar. Irak yasalarına göre, Başkanlık Konseyi üyelerinden sadece birinin bile itirazı halinde bir yasa tekrar görüşülmek üzere iki kez parlamentoya gönderilebiliyor. Parlamento iki kez de değişiklik yapmadan yasayı tekrar Başkanlık Konseyi'ne sunarsa yasa resmi gazetede yayımlanıp yürürlüğe giriyor.
Mahmud Osman: Bölücü bir yasa
Kürdistan İttifak Listesi'nden Irak Parlamentosu'na seçilen Dr. Mahmud Osman, Irak Parlamentosu'nda kabul edilen yeni seçim yasasının bölücü bir yasa olduğunu söyledi. Yasasının Irak Daimi Anayasası'na da aykırı olduğunu kaydeden Osman, yasaların siyasi uzlaşı temelinde çıkartılması gerektiğini söyledi. Kürdistan Demokratik Parti (KDP) Kerkük'teki 3. Şubesi Sorumlusu Necat Hasan da, kendilerini yeni gelişmeler için hazırladıklarını söyledi. Hasan, PNA'ya verdiği demeçte, kendilerini yeni gelişmeler için hazırladıklarını söyleyerek Kerkük halkının Irak'ın orta ve güney kesiminden askerlerin Tuzhurmatu üzerinden Kerkük'e girmesine yol vermeyeceğini söyledi. Hasan, �'Bu askerler Badinan, Sevsinan ve Halapçe'de kimyasal silahlarını denediklerini ama ellerinden hiçbir şey gelmedi'' diye konuştu. Hasan, en baştan, Kürt halkına karşı bir hançer çekilmesi için bir çaba olduğunu bildiklerini söyledi. Parlamentoda çıkan yasayı kaale almadıklarını ifade eden Hasan, bu tür kararların tasvip etmediklerini söyledi. Hasan, Kerkük Valiliği'nin halkı bu konuda bilgilendirmek için bir talimatname yayınlayacağını söyledi. Hasan, Kerkük halkının bir daha zulmü kabul etmeyeceğini ekledi.CELİL DEMİRALP